ابعاد بازاریابی و مفاهیم ابتدایی بازاریابی

بازاریابی را می توان از ۴ جنبه مورد مطالعه قرار داد:

۱-احتیاجات ۲- درخواستها ۳- تقاضا ۴- کالا

یک) احتیاجات Needs

احتیاجات یا نیازها اشاره به یک احساس فقدان دارد که در آن فردی احساس می کند که به یک چیزی احتیاج دارد. معمولاً نیازهای زیادی را برای انسان برشمرده اند ولی نکته مهمی که وجود دارد این است که هیچ انسانی پیدا نمی شود که نیازهایش دقیقاً مشابه با نیازهای فرد دیگری باشد و یا برای برآورده کردن احتیاجات خود از روش مشابه با فرد دیگری استفاده کند. ولی آنچه مسلم است و بین تمامی افراد مشترک می باشد این است که انسانها باید به حدی از امکانات و توانایی ها دسترسی داشته باشند تا بتوانند نیازهای خود را برآورده کنند. اغلب افرادی که در جوامع توسعه یافته زندگی می کنند بهتر می توانند احتیاجات خود را برآورده کنند ؛ زیرا امکانات و شرایط بهتری در اختیار دارند ، بنابراین ، این افراد کمتر اتفاق می افتد که بخواهند احتیاجات خود را سرکوب کنند ، درست برعکس آنچه در جوامع ضعیف در اثر فقر اتفاق می افتد. در این جوامع ، افراد به دلیل نداشتن موقعیت و شرایط مناسب ، اغلب نیازها و احتیاجات خود را سرکوب می کنند و یا توقعاتشان را متناسب با شرایطتشان کاهش می دهند.

دو) درخواستها در بازاریابی Wants

درخواستها شکل اجتماعی شده نیازها هستند. یعنی هر نیازی از انسان با توجه به شرایط اجتماعی که در آن زندگی می کند به شکلی از درخواستها تبدیل می شود که متناسب با موقعیتهای فرهنگی و اجتماعی است. تنوع در ذائقه غذایی افراد را می توان برای توضیح بهتر این مفهوم استفاده کرد. افرادی که متعلق به فرهنگها و جوامع مختلف هستند ، هنگام گرسنگی هر کدام ممکن است نوع متفاوتی از غذا را انتخاب کنند. مسئله این است که هر چه کشورها توسعه یافته تر باشند میزان نیازها و درخواستهای افراد به مراتب بیشتر از جوامع توسعه نیافته و فقیر است. لازم است تولید کنندگان هنگامی که برای شرکت یا سازمان خود برنامه ریزی می کنند حتماً هم نیازها و هم درخواستهای افراد را در نظر بگیرند و به این نکته توجه داشته باشند که نیازها فقط به نیازهایی که مطرح شده است محدود نمی شود و نیازهای بالقوه و پنهان افراد نیز هنگام برنامه ریزیها و بازاریابی باید مورد توجه قرار بگیرند.

 سه) تقاضا در بازاریابی Demands

تقاضا به آن دسته از درخواستهای افراد اشاره دارد که با توجه به شرایط و امکانات موجود در جامعه تبدیل به تقاضا شده اند و افراد به دنبال برآورده کردن آن هستند. به دلیل محدود بودن امکانات افراد و همچنین جوامع برای برآورده کردن نیازها معمولاً آن دسته از نیازها و درخواستها که میزان مطلوبیت بالایی دارند و در اولویت هستند تبدیل به تقاضا می شوند. تولید کنندگان به راحتی می توانند تقاضاهای افراد را در یک جامعه و همچنین در زمان خاص بدست بیاورند و با توجه به آن برنامه ریزی کنند و خدمات و کالاهای مورد نیاز را تهیه نمایند.

 چهار) محصولات Products

کالاها و محصولات ، شکل عینی و بالفعل تأمین نیازها هستند. از طریق کالاها و محصولات است که می توان نیازها و تقاضاهای افراد را برآورده کرد. اشکال مختلف کالاهایی که در بازار موجود است و یا هر روز بر تعداد آنها افزوده می شود اشاره به تنوع نیازهای انسانی دارد و امروزه با توجه به توسعه جوامع روز به روز افزایش می یابند.