با آغاز توسعه فناوری اطلاعات و ارتباطات در ایران سازمان‌ها و ارگان‌های مختلف در صدد برآمدند تا با استفاده از ابزارهای مختلف نسبت به تجهیز خود اقدام کنند در این میان قوانین و آیین نامه‌هایی نیز از سوی ارگان‌های مختلف به این سازمان‌ها عرضه شد.

همزمانی توسعه فناوری اطلاعات با آغاز گام‌های اولیه خصوصی سازی در کشور همراه بود و تقریبا از اوایل سال 2002 بود که اندک اندک ردپای بانک‌ها و بیمه‌های خصوصی در اقتصاد ایران پدیدار شد. این همزمانی از یک سو به فرصتی برای شرکت‌های نوپا و کوچک بود تا ساختار خود را بر مبنای فناوری اطلاعات توسعه دهند و از آن به عنوان بزرگترین مزیت رقابتی خود بهره برداری کنند و از سوی دیگر تهدیدی برای شرکت‌های بزرگ و قدیمی که اکنون با مشکلات فراوان اجرایی رقیبان تازه نفسی را بر سر راه خود می‌دیدند.

شاید به جرات گفت صنعت بیمه در کنار صنعت بانکداری به عنوان دو بازوی کنترلی و مدیریتی در هر اقتصادی محسوب می‌شوند. به گونه‌ای که عملکرد مناسب آن‌ها می‌تواند متضمن رشد متوازن و حرکت آرام اقتصاد را فراهم آورد.

گذشته از رویکردهای تاثیر گذار اقتصادی, صنعت بیمه از نظر اجتماعی نیز از جایگاه با اهمیت و مهمی برخوردار است و توسعه مناسب آن می‌تواند زمینه‌ساز توسعه پایدار در جامعه باشد. در شرایط حاضر و با توجه به پیچیدگی‌های اقتصاد جهانی و توسعه روزافزون فناوری اطلاعات در اقتصاد, صنعت بیمه نیز به عنوان یک صنعت پویا نباید از این قافله عقب بماند بلکه باید زمینه رشد هم‌پای خود را با سایر شاخه‌های اقتصاد فراهم آورد.

رسیدن به چنین رویکردی با توجه به بافت فرهنگی کشور و ظرفیت‌های موجود در زمینه منابع انسانی متخصص در علوم بیمه و فناوری اطلاعات شرایط خاصی را می‌طلبد که با نگاه اصولی و زیرساختی به این مقوله امکان پذیر خواهد بود.

مقدمه

با آغاز توسعه فناوری اطلاعات و ارتباطات در ایران سازمان‌ها و ارگان‌های مختلف در صدد برآمدند تا با استفاده از ابزارهای مختلف نسبت به تجهیز خود اقدام کنند در این میان قوانین و آیین نامه‌هایی نیز از سوی ارگان‌های مختلف به این سازمان‌ها عرضه شد.

همزمانی توسعه فناوری اطلاعات با آغاز گام‌های اولیه خصوصی سازی در کشور همراه بود و تقریبا از اوایل سال 2002 بود که اندک اندک ردپای بانک‌ها و بیمه‌های خصوصی در اقتصاد ایران پدیدار شد.

این همزمانی از یک سو به فرصتی برای شرکت‌های نوپا و کوچک بود تا ساختار خود را بر مبنای فناوری اطلاعات توسعه دهند و از آن به عنوان بزرگترین مزیت رقابتی خود بهره برداری کنند و از سوی دیگر تهدیدی برای شرکت‌های بزرگ و قدیمی که اکنون با مشکلات فراوان اجرایی رقیبان تازه نفسی را بر سر راه خود می‌دیدند.

در این شرایط شرکت‌هایی که توانستند در رویکردهای کسب و کار و استراتژی‌های خود تحول ایجاد کنند بهره مناسبی از فناوری اطلاعات گرفتند و از رشد مناسبی نیز برخوردار شدند. اما با این حال گستردگی حوزه محصولات و یا به عبارت بهتر خدمات در صنعت بیمه و سطح وسیع مخاطبان یا همان مشتریان و گستردگی جغرافیایی بازار شرایط خاصی را بر این بازار حاکم کرده است که استفاده صحیح از فناوری اطلاعات می‌تواند باعث رفع بسیاری از مشکلات شود.

نکته شایان توجه این است که در حال حاضر متاسفانه مفهوم بیمه الکترونیک در اقتصاد ایران به عنوان یک مفهوم عام و به طور مشخص بر فروش بیمه از طریق اینترنت تاکید دارد و این باعث ایجاد محدودیت بسیاری در توسعه کاربردی دانش فناوری اطلاعات در صنعت بیمه کشور شده است. بنابراین رویکرد اصلی این مقاله بررسی کلی مقوله کاربرد فناوری اطلاعات در صنعت بیمه و ایجاد منظری وسیع تر نسبت به چالش‌های موجود, نیاز‌ها و فرصت هاو تهدیدهای حاکم است.

صنعت بیمه و چالش‌های فرا روی توسعه فناوری اطلاعات

شاید بتوان چالش‌های اساسی پیش روی صنعت بیمه برای توسعه مبتنی بر فناوری اطلاعات را در چهار محور زیر مورد اشاره و بررسی قرار داد.

رویکردهای مدیریتی
علی رغم این‌که چند سالی از توسعه فناوری اطلاعات در کشور می‌گذرد اما در حوزه بیمه چنان که باید و شاید فعالیت‌های چشمگیری در خصوص توسعه یکپارچه فناوری اطلاعات صورت نگرفته است. بسیاری از اقدمات انجام شده نا هماهنگ و جزیره وار بوده است و به هیچ وجه از یک مشی اصولی پیروی نکرده است. این چالش‌ها به طور مستقیم ناشی از رویکردهای مدیریتی حاکم بر این صنعت بوده است و بر همین اساس شرایط به گونه‌ای رقم خورده است که صنعت بیمه علی رغم پویایی اقتصادی نسبت به سایر حوزه‌ها در امر توسعه فناوری اطلاعات موفق عمل نکرده است.

توسعه بستر‌های نرم افزاری
بسترهای نرم افزاری با توجه به ویژگی‌های بومی و همچنین قابلیت ارایه خدمات یکپارچه که مبتنی بر استاندارد‌های روز باشد, جز ضرورت‌هایی است که می‌تواند باعث تحول در صنعت بیمه شود و زمینه تبدیل داده‌های بی استفاده به اطلاعات ارزشمند فراهم آورد.

توسعه زیرساخت‌های سخت افزاری
با توجه به ساختار شبکه‌ای فروش در صنعت بیمه ایران یکی از مقوله‌هایی که در توسعه فناوری اطلاعات با آن مواجه خواهیم بود بحث استاندارد سازی زیرساخت‌های سخت افزاری نمایندگی‌های فروش و دفاتر مرکزی برای ایجاد چهارچوب مشترک و مرتبطی هستیم. همچنین در بحث ایجاد مراکز داده‌ای مشترک در خودبیمه‌ها و بین بیمه‌ها نیز مطالعات و زیرساخت‌های فراوانی مورد نیاز خواهد بود.

توسعه زیر ساخت‌های ارتباطی
گستردگی جغرافیایی و شبکه موی‌رگی فروش در صنعت بیمه شرایطی را به وجود می‌آورد که بحث زیرساخت‌های ارتباطی برای ایجاد اتصال بین نمایندگی‌ها و مراکز به صورت موضوعی مهم جلوه می‌کند و نیازمند راه حل‌های ارتباطی مناسب است.

آموزش عمومی و منابع انسانی
مقوله آموزش پایدار به خصوص زمانی که با یک دانش پویا مانند فناوری اطلاعات سرو کار داشته باشیم بسیار حیاتی است و به همین دلیل و با توجه به حوزه گسترده مخاطبان این صنعت شرایط خاصی را در زمینه آموزش و فرهنگ سازی پیش رو خواهیم داشت.

نویسنده : مهندس فرنود حسنی- سهیلا سلطانی
مترجم: ماهنامه عصر فناوری اطلاعات/ش27