اینترنت در عمر نسبتا” کوتاه خود توانسته است منشاء تحولات چشمگیری در عرصه های متفاوت حیات بشریت باشد . فن آوری VoIP نمونه ای در این زمینه است که با استفاده از آن می توان از زیرساخت اینترنت برای مکالمات تلفنی استفاده  نمود . ( در مقابل استفاده از یک خط تلفن ) . فن آوری فوق علیرغم ارائه امکانات گسترده  ، مسائل و چالش های امنیتی مختص به خود را دارا است . در  ادامه با فن آوری فوق از بعد مسائل امنیتی بیشتر آشنا خواهیم شد.

VoIP چیست ؟

VoIP ( برگرفته از Voice over internet protocol  ) که با نام IP تلفنی نیز از آن یاد می شود ، امکان استفاده از اینترنت برای مکالمات تلفنی را فراهم می نماید . در مقابل استفاده از خطوط تلفن سنتی ، VoIP از فن آوری دیجیتال استفاده می نماید و نیازمند یک اتصال broadband نظیر DSL است . هم اینک شرکت های متعددی سرویس فوق را در اختیار علاقه مندان قرار می دهند .
متداولترین کاربرد VoIP برای موارد شخصی و استفاده در منازل ، سرویس های تلفنی مبتنی بر اینترنت است که با محوریت یک سوئیچ تلفن انجام می شود . با استفاده از فن آوری فوق ، استفاده کنندگان می توانند همچنان دارای یک شماره تلفن باشند . در چنین مواردی ممکن است از یک آداپتور نیز استفاده گردد. آداپتور فوق این امکان را دراختیار استفاده کننده قرارخواهد داد تا بتوانند از یک تلفن معمولی نیز استفاده نمایند .
در زمان استفاده از سرویس فوق ، مخاطب شما متوجه این موضوع نخواهد شد که شما از فن آوری VoIP استفاده می نمائید و قادر به تشخیص دقیق تفاوت سرویس فوق نسبت به یک تلفن سنتی نمی باشد .

چالش های امنیتی VoIP

با توجه به این که فن آوری VoIP  در ارتباط با اتصال اینترنت است و از آن استفاده می نماید ، مشکلات و مسائل امنیتی در ارتباط با کامپیوتر متصل شده به اینترنت می تواند سرویس فوق را نیز تحت تاثیر قرار دهد. فن آوری VoIP هنوز جوان است و بحث های مختلفی در خصوص ظرفیت ریسیک پذیری آن وجود دارد . مهاجمان ممکن است قادر به انجام فعالیت هائی نظیر قطع مکالمه تلفنی ، استراق سمع ، برنامه ریزی و هدایت حملات مبتنی بر مهندسی اجتماعی با بررسی Caller ID و در نهایت از کار انداختن سرویس فوق باشند .
فعالیت هائی که مستلزم استفاده از حجم بالائی از منابع شبکه است ، نظیر دریافت فایل های حجیم ، بازی های online ، استفاده از محتویات چندرسانه ای ( صوت و تصویر ) ، می تواند سرویس VoIP را تحت تاثیر قرار دهد .
در زمان استفاده از فن آوری VoIP  ممکن با مسائل دیگری که در ارتباط با روتینگ تلفن بر روی اتصال broadband اینترنت است نیز برخورد نمائیم . برخلاف خطوط تلفن سنتی ، که  امکان استفاده از آنان حتی در صوت قطع برق وجود دارد ، سرویس VoIP در چنین مواردی غیرقابل استفاده می گردد و ممکن است مسائل خاصی را برای سیستم های امنیتی منازل و یا دستیابی به شماره تلفن های اضطراری به دنبال داشته باشد .

نحوه حفاطت

در زمان استفاده از سرویس فوق لازم است به موارد زیر توجه گردد :

• بهنگام نگه داشتن نرم افزارها : در صورتی که تولید کنندگان نرم افزار برای سیستم عامل دستگاه مورد نظر نسخه های بهنگام شده ای را ارائه داده اند ، می بایست در اولین فرصت نسبت به نصب آنان اقدام گردد . نسخه های بهنگام شده ممکن است فرآیند بهنگام سازی را در سطح Firmware انجام دهند . با بهنگام سازی نرم افزارهای موجود ، پیشگیری لازم در خصوص برخی حملات برنامه ریزی شده با هدف بهره گیری از نقاط آسیب پذیر  انجام خواهد شد .

• استفاده و بهنگام سازی نرم افزارهای آنتی ویروس : برنامه های ضد ویروس قادر به تشخیص و حفاظت کامپیوتر شما در مقابل ویروس های شناخته شده می باشند. با توجه به این واقعیت که مهاجمان به صورت مستمر  اقدام به نوشتن ویروس های جدید می نمایند ، لازم است که این نوع نرم افزارها همواره بهنگام باشند .

• استفاده از گزینه ها و تنظمیات امنیتی : برخی از ارائه دهندگان سرویس VoIP ،  امکان رمزنگاری اطلاعات را نیز به عنوان یک سرویس دیگر در اختیار مشتریان خود قرار می دهند . در صورت وجود نگرانی در خصوص تعرض به حریم خصوصی خود ، می توان از این ویژگی و سایر گزینه های موجود در این رابطه استفاده نمود .

• نصب و یا فعال نمودن یک فایروال : فایروال ها  با بررسی بسته های اطلاعاتی می توانند یک سطح حفاظتی مناسب در خصوص فیلتر نمودن برخی کدهای مخرب جهت ورود به سیستم شما را انجام دهند . برخی از سیستم های عامل به همراه یک فایروال ارائه می گردند. در چنین مواردی لازم است از فعال بودن آنان اطمینان حاصل نمود .

• بررسی تنظیمات امنیتی : هم کامپیوتر شما و هم تجهیزات و نرم افزارهای ارائه شده جهت استفاده از سرویس VoIP ،‌ امکانات و گزینه های متفاوتی را در اختیار شما قرار می دهند . فعال نمودن برخی گزینه ها ممکن است ضریب آسیب پذیری شما را در مقابل حملات افزایش دهد . بنابراین لازم است گزینه های غیرضروری را غیرفعال نمود . پیشنهاد می گردد  تنظیمات امنیتی به دقت بررسی گردد و صرفا” گزینه هائی انتخاب شود که ضمن تامین اهداف عملیاتی ، باعث افزایش ضریب آسیب پذیری شما نگردد .