قرارگاه دفاع سایبری تشکیل شد

روزنامه شرق - رییس سازمان پدافند غیرعامل کشور از ابلاغ فرمان تشکیل قرارگاه دفاع سایبری در کشور خبر داد.
تشکیل این قرارگاه در راستای سیاست‌های کلی در بخش امنیت فضای تولید و تبادل اطلاعات است که توسط مقام معظم رهبری ابلاغ شد، است. از این رو سردار سرلشگر فیروزآبادی فرمانده ستاد مشترک نیروهای مسلح طی حکمی سردار غلامرضا جلالی را به سمت فرماندهی این قرارگاه منصوب کرد.

به گفته رییس سازمان پدافند غیرعامل کشور ماموریت قرارگاه دفاع سایبری رصد تهدیدات سایبری علیه زیرساخت‌های امنیت ملی کشور است.
طی سال‌های اخیر انتشار ویروس‌هایی که گفته شده برای تخریب و جاسوسی اطلاعات در سیستم‌های اطلاعاتی کشور توسط برخی کشورها صورت گرفته، منجر به تشکیل چنین قرارگاهی شد.

از زمان انتشار خبر ویروس استاکس‌نت و هدف قرار دادن اطلاعات نیروگاه هسته‌ای و دیگر صنایع، مسئولان را بر آن داشت که در حوزه دفاع سایبری تدابیر ویژه‌ای در نظر بگیرند. در عین حال ویروس‌های جدید با فناوری پیچیده‌تری در فضای سایبر منتشر شده که برخی رسانه‌های غربی از آن به عنوان «آغاز دور جدید جنگ‌های سایبری» یاد می‌کنند.
تحلیلگران شرکت‌های یارانه‌ای مک‌آفی و سیمانتک ارایه‌کننده خدمات امنیت رایانه‌ای توافق دارند که ویروس پیشرفته و جدید دوکو به طور آشکار با ماموریت جمع‌آوری اطلاعات برای حمله به سیستم‌های کنترل صنعتی طراحی شده است.
همچنین کارشناسان نرم‌افزار آزمایشگاه کاسپرسکی در روسیه، یک کرم ‌اینترنتی جدید در ایران و سودان را شناسایی کردند.

به گزارش دویچه‌وله هدف این کرم اینترنتی جمع‌آوری اطلاعات از صنایع و نهادهای سیاسی بوده و تاکنون سه مورد در ایران شناسایی شده‌ است.
حملات سایبری نه‌تنها کشورهای در حال توسعه بلکه سایر کشورها را نیز با تهدید روبرو کرده است. به نحوی که ژنرال کیت الکساندر فرمانده قرارگاه سایبری آمریکا، حملات روبه‌رشد در فضای سایبر را به فضای پنجم درگیری جهانی مبدل کرده و این امر علتی شده تا دکترین دفاعی آمریکا در فضای سایبر تدوین شود.

اجرایی شدن سیاست‌های نظام در بخش افتا
فرمانده قرارگاه دفاع سایبری کشور دیگر وظایف این قرارگاه را اعلام هشدارهای ملی در برابر تهدیدات امنیتی کشور، ایمن‌سازی زیرساخت‌های کشور نسبت به تهدیدات سایبری و ایجاد توان بازدارندگی در حوزه سایبری عنوان کرد.
همچنین تدوین سند دفاع غیرعامل و تهیه برنامه جامع دفاع سایبری از دیگر برنامه‌های این قرارگاه بوده و در این رابطه برنامه پنج ساله برای کشور تدوین خواهد شد.
در بهمن‌ماه سال گذشته مقام معظم رهبری سیاست‌های کلی نظام امنیت فضای تولید و تبادل اطلاعات (افتا) را ابلاغ کردند. در این سیاست‌های ابلاغی که به عنوان راهنمای دستگاه‌های اجرایی، تقنینی و نظارتی است خط مشی و جهت‌گیری نظام در شش بخش تعیین شده است. از این رو سردار جلالی بیان می‌کند قرارگاه دفاع سایبری به تولید نرم‌افزارهای بومی برای اجرایی شدن سیاست‌های مقام معظم رهبری کمک می‌کند و در این رابطه ساختار مشترکی بین وزارت دفاع، سازمان پدافند غیرعامل کشور، وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات ایجاد شده که در این قالب مرکز دفاع سایبری بتواند پروژه‌ها و نرم‌افزارهایی که به صورت عمده کارکردهای زیرساختی برای کشور دارد مانند نرم‌افزارهای کاربردی را با استفاده از ظرفیت‌های دانشگاه‌ها، شرکت‌های خصوصی و محققان تولید کند.

بنابر اظهارات او رسالت قرارگاه دفاع سایبری اجرایی شدن سیاست‌های کلی نظام در رابطه با امنیت فضای تبادل اطلاعات بوده که بعد از این بتوان هماهنگی‌های لازم را بین دستگاه‌های متولی اصلی امنیت و دفاع کشور که شامل وزارت اطلاعات، وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات، وزارت دفاع، سازمان پدافند غیرعامل و همچنین سایر بخش‌ها مانند وزارت صنایع است که می‌توانند در این زمینه موثر باشند در واقع همسویی و هماهنگی‌های لازم را ایجاد کرده تا یک دفاع همه‌جانبه از زیرساخت‌های کشور شکل بگیرد. در عین حال قرار است در این رابطه علاوه بر انجام تست‌های نفوذ، کنترل و ایمن‌سازی، مانورهایی هم در این حوزه اجرا شود.

تدوین سند راهبری برای مقابله با تهدیدات سایبر
سیمانتک در وب‌سایت خود نوشت ویروس دوکو توسط همان افرادی که کد منبع استاکس‌نت را نوشته‌اند، نوشته شده است و به نظر می‌رسد در پی شناسایی بدافزار استاکس‌نت، دوکو نوشته شده است.
این شرکت می‌افزاید هدف از دوکو جمع‌آوری اطلاعات به ویژه اطلاعات سازندگان سیستم‌های کنترل صنعتی برای حمله ساده‌تر در آینده به تجهیزات ساخت آنهاست. عاملان این حمله به دنبال اطلاعات از جمله کدها و مجوزهایی هستند که می‌تواند در حملات آتی به واحد‌های کنترل صنعتی کمک کند. همچنین کارشناسان روسی تاکنون تنها چهار مورد از این کرم‌های اینترنتی را پیدا کردند که سه مورد آن در ایران و یک مورد در سودان بوده است. این کارشناسان بدون اشاره به اهداف مورد نظر در ایران اعلام کردند دو حمله متوالی در ماه اکتبر-مهرماه- در ایران، توجه آنها را به خود جلب کرده است.

هر دو این حملات از یک کامپیوتر فرستاده شدند که «پروایدر اینترنتی» آن آمریکایی بوده است.
به عقیده کارشناسان آزمایشگاه کاسپرسکی دو تلاش پشت سرهم، نشانگر حمله‌‌ برنامه‌ریزی‌شده به یک هدف مشخص است.
این کارشناسان بدون اشاره به جزییات بیشتر تنها اعلام کردند که دوکو تخریبی عمل نمی‌کند و هدف آن جمع‌آوری اطلاعات است.
الکساندر گوستو کارشناسان امنیتی آزمایشگاه کاسپرسکی در مورد کر‌م‌ دوکو گفته است: هرچند اهداف مورد نظر این کرم در ایران قرار دارند، اما تاکنون هیچ مدرکی مبنی بر اینکه هدف دوکو صنایع یا تاسیسات اتمی ایران بوده باشد وجود ندارد.
به گفته او نمی‌توان تایید کرد دوکو اهدافی مانند استاکس‌نت را دنبال می‌کند. دوکو حاوی کدی برای سیستم‌های کنترل صنعتی نیست و خود به خود نیز تکثیر نمی‌شود.
الکساندر گوستو معتقد است: البته از آنجا که عملکرد دوکو منحصر به فرد است، برداشت ما این است که این کرم کاملا هدفمند و تخصصی عمل خواهد کرد.

طی ماه‌های اخیر انتشار ویروس‌های جدید جاسوسی و مخرب بار دیگر مسئله دفاع سایبری را مد نظر قرار داده است.
رییس‌جمهور ایالات متحده آمریکا سند راهبردی دفاع سایبری سال‌های ۲۰۱۵ تا ۲۰۲۸ را تدوین کرد و به تصویب رساند؛ سندی که در قاره آمریکا از آن به عنوان دکترین فضای سایبر یاد می‌شود. بنابر اظهارات فرمانده قرارگاه سایبری آمریکا این دکترین کمک خواهد کرد تا شرایطی در نظر گرفته شود که ارتش قادر به گرفتن حالت تهاجمی در برابر تهدیدات سایبری باشد و اقدامات ویژه‌ای را بتواند مدنظر قرار دهد. به گفته این ژنرال ارتش آمریکا این دکترین از استراتژی وزارت دفاع برای انجام عملیات در فضای سایبری و استراتژی بین‌المللی فضای سایبری باراک اوباما پشتیباتی خواهد کرد و فرماندهی سایبری برنامه آموزشی خود را برای کادر نظامی خود به اجرا خواهد گذاشت و این مطلب را که «چگونه در فضای سایبری می‌توانیم عملیات انجام دهیم» مورد توجه قرار خواهد داد.
در همین راستا نیز سازمان پدافند غیرعامل کشور تدوین سه سند راهبردی دفاع سایبری را در دستور کار خود قرار داده که علاوه بر زمینه‌های جامعه دانش‌بنیان و تاثیر آن در دفاع سایبری، بررسی و دستیابی به توانمندی کاهش آسیب‌پذیری و تبیین ضرورت‌های دفاع سایبری نیز بحث و بررسی می‌شود.
همچنین قرار است در بهمن‌ماه امسال همایشی نیز با این مضمون برگزار شود و تدوین طرح جامع دفاع سایبری در سطح ملی را در دستور کار خود قرار دهد که به گفته سردار جلالی نشان‌دهنده اهمیت موضوع دفاع سایبری است.