تجارت الکترونیک در صنعت گردشگری          
بی گمان با انجام هر گونه تحقیق ساده پی خواهیم برد که تجارت الکترونیکی دارای رشد بسیار شتابان در عرصه فعالیت های گردشگری است و تغییرات در این عرصه با سرعت غیر قابل تصور در حال انجام است در این میان شبکه جهانی اینترنت فرصت های جدیدی را در اختیار موسسات و استفاده کنندگان دیگر قرار داده است سیستمهای توزیع را دچار تحول و دگرگونی نموده است .بایستی اذعان نمود که هیچ صنعتی به اندازه صنعت گردشگری تحت تاثیر تحول تکنولوژیک و انقلاب اطلاعات نبوده است و فرایند ایجاداطلاعات و تبادل آن، روز به روز در صنعت گردشگری توسعه بیشتری می یاید.
Holloway معتقد است که صنعت گردشگری یکی از آشکار ترین بهره مندان و بهرهبرداران از تکنولوژی و فن آوری اطلاعات است. صنعت گردشگری همیشه پیشتاز در عرصهتکنولوژی اطلاعات(IT) بوده است. سابقه فعالیت بازارهای الکترونیک به دهه ۱۹۶۰ بازمی گردد، به زمانیکه شرکتهای هواپیمایی آمریکایی سیستمهای نگهداری جا را با هدفاعمال کنترل های ترافیکی مرتبط با مسافرین مورد استفاده قرار دادند.
سیستمهایکامپیوتری برای ذخیره جا(Computerized Reservation System-CRS) مانند سیستمهایآمادئوس و گالیلیو تنها نمونه هایی از سیستمهای مورد استفاده در صنعت هواپیماییهستند که سبب تحولات تعیین کننده در عرصه فعالیتهای گردشگری شده اند. سیستمهایکامپیوتری ذخیره جا، راه دسترسی مشتریان را برای کسب اطلاعات مزبور به قیمتهای بلیطرا آسانتر کرد و بهره برداری از شبکه های اینترنت نیز راه تهیه و ذخیره جا بصورتمستقیم برای مشتریان را میسر ساخت.
از مزیتهای مهم توسعه تجارت الکترونیک درعصر حاضر این است که مشتریان بالقوه، اینک این امکان را دارند، که با حذف واسطهبطور مستقیم نسبت به تهیه بلیط خود در شبکه جهانی اینترنت اقدام کنند. این تحولاتنه تنها سبب سهولت در دسترسی به خدمات شده است، بلکه با بوجود آمدن امکان دسترسی بهعرضه کنندگان و فروشندگان خدمات، قدرت انتخاب مشتریان نیز افزایش یافته است. کاهشقیمت خدمات نیز رویدادی متاثر از توسعه روز افزون تجارت الکترونیک و افزایشپایگاههای اینترنتی و گسترش فضاهای رقابت بین المللی است.
از دیدگاه مشتریاناین تحولات، تحولاتی مثبت و در مسیر تامین رضایت مشتریان است. در عین حال بایستی درنظر داشت عدم آشنایی تمامی مشتریان با سیستمهای رزرواسیون در شبکه جهانی اینترنت،یکی از دلایل عدم مراجعه مشتریان برای بهره مندی از خدمات مستقیم قابل تهیه دراینترنت است. صنعت گردشگری، صنعت پیچیده ای است که مملو از مقررات و قوانینمتعدد است. عدم اطلاع مشتریان از قوانین و مقررات و محدودیتها با اهمیتی که ناظربر نحوه اقدام، برای ذخیره جا و یا خرید خدمات است، از موانع بهره برداری ازتسهیلات مهیا شده در اینترنت محسوب می شود و چه بسا همین امر، سبب بروز دشواریهاییدر مسیر استفاده از خدمات خریداری شده می گردد. امروزه مشتریان با پیشنهادات متعددیمواجه هستند که در عین حالیکه راحتی و آسایش را برای آنان به ارمغان می آورد،فرصتهای مناسبی را نیز برای انتخاب آزادانه فراهم می کند. نتیجه تحقیقات دانشگاهینشان می دهد که در عین حالیکه استفاده از سیستم مستقیم ذخیره جا منافع قابل ملاحظهای را نصیب مشتریان می کند، در عین حال ممکن است آنان را با مشکلات غیر مترقبه اینیز مواجه سازد.
آژانس های خدمات مسافرتی یکی از بازیگران اصلی در زنجیره توزیعخدمات هستند. از دیرباز کلیه فعالیتهای خرده فروشی در زمینه های بلیط های پروازی،بوسیله آژانسهای مسافرتی کماکان جایگاه خود را حفظ کرده اند. در این میان، بعضاشرکتهای سازمان دهنده تور(Tour Operators) و شرکتهای هواپیمایی ترجیح می دهند بجایپرداخت کمیسیونهای غیر ضروری نسبت به فروش خدمات خود بطور مستقیم اقدام کنند. ایناقدام در افزایش میران سود نهایی حاصل از فعالیتهای آنان موثر بوده است.
بنت واوردبرن (۱۹۹۱) معتقدند که سیستمهای پیشرفته ذخیره جا قبل از آنکه بنحو گسترده ایدر شبکه جهانی اینترنت پدیدار شود، بوسیله آژانس های مسافرتی می داد تا بتوانند ضمنبرقراری تماس مستقیم با مشتریان نسبت به ذخیره و یا فروش بلیط اقدام کنند. نقشواسطه ای که آژانسهای مسافرتی در سیستمهای سنتی توزیع قبل از ورود به عصر ارتباطاتو انقلاب الکترونیک برجسته تر بوده است و ورود به عصر جدید به نوعی سبب تغییراتی درزنجیره توزیع گردیده است.
●دشواریهای ذخیره مستقیم جا:                                           
برای انجام کلیه اقداماتی که با استفاده ازاینترنت به ذخیره جا در یک هتل و یا خرید سایر خدمات مانند حمل و نقل و مشابه آن منجر می شود، مشتریان نیازمند بهره برداری از دانش و تجربه خود برای استفاده از اینترنت هستند. مشخص است که همه مشتریان دارای چنین دانش و تجربه ای نیستند و این امر بخودی خود یکی از دشواریهای اصلی در اقدام برای ذخیره جا محسوب شده و در واقع از مهمترین موانع در مسیر تجارت الکترونیک است. در عین حال بروز مشکلات فنی، محدودیتهای سیستمی، ضعیف بودن سرویسهای اینترنتی و مشابه آن از دیگر عوامل محدودیت زاست. بدلیل وسعت و گستردگی شبکه اینترنت دسترسی به اطلاعات مورد نظر علاوه بر دانش نیازمند صرف وقت است. در عین حال داشتن شانس در کسب موفقیت برای ذخیره جا نیز مهم است، چراکه در مواقعی پیدا کردن یک صندلی خالی در یک پرواز داخلی و یا سفر به یک مقصد دور دست چندان آسان هم نیست. برای کسانیکه در جستجوی دسترسی به خدمات معینی مانند بلیط مسافرتی، هتل و امکانات اقامتی و مشابه آن هستند اقدام برای ذخیره جا، بصورت جداگانه برای هر یک از این خدمات دشواریهایی را در بر خواهد داشت که از آن جمله می توان به موجود نبودن سازمانهای ارائه دهنده خدمات(Suppliers) اشاره کرد. این دیدگاه بوسیله "استینرو وپینگنویر بلوچ " مورد تایید قرار گرفته است
تحول خدمات اینترنتی در صنعت جهانگردی(با آوردن مثالی از کمپانی adacus)
هر روز به میزان تاثیر فاوا بر روی جنبه های مختلف زندگی افزوده می شود. تاثیراستفاده مناسب از ابزارهای فناوری اطلاعات در فعالیت های مختلف، پررنگ تر از آن استکه به نظر می رسد. صنعت گردشگری یکی از فعالیت های کلانی است که به کمک فاوا به رشدقابل توجه رسیده است. برای درک بهتر اینکه چگونه خدمات اینترنتی بر روی صنعتگردشگری تاثیر گذاشته اند، کمپانی بین المللیadacus را در نظر بگیرید.
اینکمپانی سنگاپوری اداره بیش از ۱۵۰۰۰ آژانس مسافرتی را در خاور دور بر عهده داردadacus. در دو سال گذشته تنها ۱ درصد از رزروهای خود را بصورت آنلاین انجام می دادولی طبق گفتهHock Lai Lim مدیر این کمپانی، با استفاده از نرم افزارهای مسافرتیآنلاین که از سوی کمپانیSadre ارائه می شوند، رزروهای اینترنتیadacus در سال ۲۰۰۵افزایش ۱۱ درصدی داشته و امروز به ۲۰ درصد رسیده اندLim. در این باره می گوید کهمعاملات اینترنتی به دلیل بهره گیری از سیستم خودکار، سریع تر و با قیمت کمتریانجام می گیرند که به نفع مشتری است.
آژانس های مسافرتی می توانند با استفادهاز نرم افزارsader بطور آنلاین برنامه خطوط هوایی مختلف را بر حسب تاریخ در اختیارمشتری قرار دهند.
در گذشته اطلاعات از این دست باید مستقیما از کارمندان آژانسها پرسیده می شد.شرکت- adacus که ۳۵ درصد از سهامش از آن کمپانیsadre است - تنهایکی از هزاران مشتریsadre است که از سال ۲۰۰۵ از این نرم افزار استفاده می کنند. آژانس های مسافرتی، خطوط هوایی و سایر شرکت های مربوط به خدمات مسافرتی معتقدند کهخدمات اینترنتی دسترسی سریع تر و آسان تری به برنامه ی جهانیsadre، یکی ازبزرگترین سیستم های الکترونیکی رزرو بلیط های هوایی در جهان، فراهم می کنند.
● نگاهی به تاریخچهsadre
sadre در ابتدا کارش را به عنوان یک پروژه تحقیقاتی درسال ۲۰۰۳ آغاز کرد. Teel Anbrew مدیر ارشد این کمپانی می گوید که این پروژه برایقانع کردن مدیران اجرایی شرکت ها بود که استفاده ازSOA به مشتریان در دسترسی سریعتر و آسان تر به محصولات و سرویس های اینترنتی کمک می کند.در سال ۲۰۰۴ سرمایه گزاریهای بیشتر درsadre باعث شد که این کمپانی بتواند خدمات مسافرتی گسترده و جدیدی رادر سال ۲۰۰۵ به صنعت گردشگری معرفی کند.
امروزsadre بیش از ۵۰ محصول از جملهمواد سوختی و همچنین فهرستی از ابزارهای مدیریتی برای خطوط هوائی را از طریقاینترنت در اختیار مشتریان خود قرار می دهد.Teel که سرپرستی این کمپانی را بر عهدهدارد، می گوید که خدمات اینترنتی بهsadre کمک کرده اند تا علاوه بر راضی نگه داشتنمشتریان فعلی، مشتریان جدیدی را نیز جلب کند و انتظار می رود که طی سه سال آینده۳۰۰مشتری آنلاین به جمع مشتریانsadre بپیوندند.
● مبتکران و پیشگامان دربرابر دنباله روها
sadre در این راه تنها نیست. طبق گفته یHartevelbt Henry پژوهش گر شرکت تحقیقاتیForrester، دو شرکت رقیبsadre یعنی شرکت هایInternational Galileo وUnisys قبل از این کمپانی خدمات اینترنتی را در اختیار مشتریان خود قرارمی دادند.
ولی پیشگام بودن در ارایه خدمات اینترنتی ضرورتا مقام اول را در میانرقبا به وجود نمی آورد وsadre به دلیل استفاده از خدمات تکامل یافته از طرفOTA وهمچنین وجود روابط داخلی وسیع بین خطوط هوایی، هتل ها و دیگر شرکت های مسافرتی استکه به رقیب قدرتمندی تبدیل شده است.در ماه دسامبرsadre دو گروهPartners Lake وPacific Texas را به جمع خود اضافه کرد. Monbre Greg مدیر اجراییLake Silver،استفاده یsadre از تکنولوژی را یک مزیت در عالم رقابت و یک ویژگی ارزشمند برایمشتریان می داند.

● امکانات جدید
Sadre با امیدواری به آینده سعی دارد تاامکانات بیشتری را در اختیار مشتریان خود قرار دهد.
 WisemanRodert یکی از اعضایجدید این کمپانی می گوید که قرار است که کارایی های جدیدی به خدمات ما افزوده شودکه با استفاده از آن ها، اژانس های مسافرتی می توانند به قیمت بلیط های خطوط هواییمختلف و همچنین نرخ هتل ها دسترسی داشته باشندWiseman. می گوید که هدف ما ایجادبهترین و وسیع ترین راه اطلاع رسانی است و خدمات اینترنتی این راه را در اختیار ماقرار می دهند.
آمارهای جهانی از کاربرد فناوری اطلاعات درجذب توریست
کارشناسان سازمان بین‌المللی جهانگردی در آخرین مطالعات و بررسی‌های خوددریافته‌اند که هم‌اکنون فرانسه بیش از دیگر کشورهای دنیا از فناوری ارتباطات و اطلاعات برای جذب توریست استفاده می‌کند که پس از آن به‌ترتیب کشورهای اسپانیا، آمریکا، چین، ایتالیا، بریتانیا، هنگ‌کنگ، مکزیک، آلمان و اتریش در رده‌های دوم تا دهم قرار دارند. تاثیر استفاده از فناوری اطلاعات در صنعت توریسم برای 10کشورمذکور موجب شده تا تعداد جهانگردان خارجی آن‌ها در سال 2004 میلادی به‌ترتیب به 1/75، 6/53، 1/46، 8/41، 1/37، 7/27، 8/21، 6/20، 1/20 و 4/19 میلیون نفر برسد.در کنار این مسئله گفته می‌شود که کشور آمریکا همچنان بیشترین درآمد را از جهانگردیکسب می‌کند. در حالی که میزان کسب درآمد آمریکا از صنعت جهانگردی در سال 2002 تنها 7/66 میلیارد دلار بوده، این رقم در سال 2004 به 5/74 میلیارد دلار رسیده است. پساز آمریکا به‌ترتیب کشورهای اسپانیا، فرانسه، ایتالیا، آلمان، بریتانیا، چین، ترکیه، اتریش و استرالیا قرار دارند.اگرچه کشورهای اروپایی با در اختیار داشتن سرمایه و فناوری‌، بیش از دیگر مناطقدنیا موفق به جذب جهانگردان شده‌اند، تحلیل جداول منتشر شده از سوی سازمان بین‌المللی جهانگردی نشان می‌دهد که کشورهای آسیایی نیز در سال‌های اخیر موفقیت‌های فراوانی را در این زمینه کسب کرده‌اند. این‌طور که گفته شده، کشور چین در سال گذشته توانسته تا با پیشی گرفتن از ایتالیا رتبه خود را در لیست کشورهای موفق در جذب توریست بالا بیاورد. در این میان هنگ‌کنگ نیز توانسته نام خود را در بین 10کشوربرتر دنیا جای دهد که این امر نشان می‌دهد صنعت جهانگردی برای کشورهای آسیایی هم مهم تلقی می‌شود.برخی کارشناسان بر این باورند که افزایش تعداد روزهای تعطیل در سال نیز می‌تواندتمایل مردم یک کشور را برای سفر به مناطق مختلف بیشتر کند. طبق آمارهای منتشر شده، در حال حاضر ایتالیا با 42 روز بیشترین تعداد روزهای تعطیل در سال را به‌خود اختصاص داده است که پس از آن کشورهای فرانسه با 37 روز، آلمان با 35 روز، برزیل با 34 روز، بریتانیا با 28 روز، کانادا با 26 روز، کره و ژاپن با 25 روز و آمریکا با 13 روز قرار گرفته‌اند.